M&A là gì? Lợi ích của M&A và các hình thức phổ biến

Hiểu thế nào cho đúng M&A ?. Những năm gần đây, ngoài các hình thức đầu tư trực tiếp và gián tiếp, làn sóng đầu tư theo dạng M&A cũng trở nên rầm rộ tại thị trường Việt Nam. Bạn có lẽ đã nghe qua rất nhiều thông tin về giao dịch M&A với quy mô rộng lớn trên bản tin thời sự. Song thực chất M&A là gì và lợi ích của nó ra sao? Hãy cùng PhúGiaThịnh tìm hiểu một cách trọn vẹn nhất M&A bên dưới đây nhé!

Khái niệm M&A là gì?

M&A nghĩa là gì?

Chiếu theo từ điển tiếng Anh, M&A là cụm từ được viết tắt từ 2 chữ Mergers (Sáp nhập) và Acquisitions (Mua lại). Xét về khía cạnh cụ thể trong kinh doanh, ta có:

• Mergers (sáp nhập): Sáp nhập là gì? Là việc liên kết giữa các doanh nghiệp để tạo ra một doanh nghiệp mới (thường là các doanh nghiệp có cùng quy mô). Doanh nghiệp bị sáp nhập sẽ phải chuyển toàn bộ quyền, tài sản, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp sang công ty mẹ (công ty nhận sáp nhập). Đồng thời, doanh nghiệp bị sáp nhập cũng sẽ phải “thay tên đổi họ” (chấm dứt sự tồn tại độc lập) để trở thành 1 doanh nghiệp mới, lớn mạnh hơn.
• Acquisitions (mua lại): Chỉ việc doanh nghiệp lớn sẽ mua lại các doanh nghiệp nhỏ hơn. Và các doanh nghiệp bị mua lại này vẫn giữ tư cách pháp nhân cũ và doanh nghiệp mua lại sẽ có quyền sở hữu hợp pháp đối với doanh nghiệp mình mới mua.

Tóm lại, thương vụ M&A là hình thức giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức mua bán và sáp nhập giữa hai hay nhiều doanh nghiệp để sở hữu 1 phần hoặc toàn bộ doanh nghiệp đó.

Thương vụ M&A là gì? Đó là thuật ngữ thường gặp trong kinh doanh thể hiện việc mua bán và sáp nhập doanh nghiệp.

Lợi ích của M&A

• Tạo ra giá trị tăng thêm (giá trị cộng hưởng) nhờ vào việc giảm chi phí, mở rộng thị phần, giúp tăng lợi nhuận và mở ra các cơ hội tăng trưởng mới. Giá trị tăng thêm có được từ mỗi thương vụ sẽ giúp cho hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn và nâng cao hơn nữa giá trị doanh nghiệp sau khi thực hiện M&A.
• Mở rộng quy mô doanh nghiệp: Các họa động mua bán và sáp nhập sẽ giúp doanh nghiệp lớn mạnh hơn và dễ dàng thâm nhập vào các thị trường mới. Ngoài vẻ ngoài hào nhoáng, doanh nghiệp còn có thêm các dây chuyền sản xuất, đảm bảo nguồn cung và mở rộng phạm vi phân phối, chi nhánh, phòng giao dịch, các dự án…Quy mô kinh doanh càng tăng, hàng hóa được đẩy mạnh thì doanh nghiệp sẽ có thị phần lớn hơn.
• Giảm chi phí nhân lực: Bởi khi sáp nhập, nhân viên của các công ty hiện tại sẽ chỉ làm việc dưới trướng 1 công ty khác nên không cần nhiều nhân viên, nhất là các công việc gián tiếp. Sau M&A các công ty sẽ sàng lọc lao động, chỉ giữ lại những người có kỹ năng tốt và nhiều kinh nghiệm. 
• Cải thiện nguồn lực tài chính: Tất nhiên là năng lực tài chính của 2 công ty trở lên sẽ lớn hơn năng lực tài chính của chỉ 1 công ty. Vậy nên sau khi thực hiện hoạt động M&A, doanh nghiệp sẽ có thêm nguồn vốn sử dụng và khả năng tiếp cận nguồn vốn khác, giúp giảm thiểu rủi ro, tăng cường tính minh bạch về tài chính.
• Nâng cao trình độ công nghệ – kỹ thuật: Thông qua việc sáp nhập và mua lại công ty, các phần mềm công nghệ hay kỹ thuật của công ty bị mua lại cũng sẽ thuộc sở hữu của công ty mẹ. Họ chia sẻ trình độ kỹ thuật với nhau để tạo ra lợi thế cạnh tranh. Ngoài ra, nguồn vốn dồi dào cũng sẽ giúp họ tiếp cận được với những công nghệ hiện đại, phục vụ cho việc kinh doanh.

Các thương vụ M&A giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô và tạo cơ hội tăng trưởng mới.

Các hình thức M&A phổ biến

Căn cứ vào vai trò của các công ty con (công ty thành viên) mà việc mua bán, sáp nhập M&A được phân loại theo 3 hình thức như sau:

M&A chiều ngang (Horizontal)

Chỉ hoạt động mua bán, sáp nhập giữa các doanh nghiệp cùng ngành và cùng giai đoạn. Cụ thể là các doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm và dịch vụ giống hệt hoặc tương tự nhau cho người tiêu dùng cuối cùng. Thông thường thì họ chính là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với nhau trên thị trường.

Mô hình sáp nhập M&A chiều ngang

Ví dụ: Vào tháng 1/2016 tập đoàn sản xuất ô tô Toyota đã tuyên bố mua lại toàn bộ công ty Daihatsu (thương hiệu xe ô tô được thành lập sớm nhất tại Nhật Bản). Với việc mua lại công ty cùng thị trường này, có thể thấy Toyota đang muốn mở rộng quy mô sản xuất nội địa các mẫu ô tô cỡ nhỏ.

M&A chiều dọc (Vertical)

Là việc kết hợp các doanh nghiệp có cùng chuỗi giá trị sản xuất và cùng một dịch vụ. Khác biệt duy nhất ở đây chính là giai đoạn sản xuất của họ.

Mô hình sáp nhập M&A chiều dọc

Ví dụ: Doanh nghiệp A chuyên sản xuất và cung cấp săm lốp thì có thể sáp nhập với doanh nghiệp B chuyên về sản xuất cao su. Việc này sẽ giúp các doanh nghiệp không bị gián đoạn bởi các nhà cung cấp, hạn chế các khoản chi phí trung gian.

M&A kết hợp (Conglomerate)

Là hình thức mua bán và sáp nhập giữa các công ty phục vụ cùng một đối tượng khách hàng trong một ngành hàng cụ thể, nhưng họ không cung cấp các sản phẩm và dịch vụ giống nhau. Sản phẩm thường là những sản phẩm bổ sung cho nhau, đi cùng với nhau, song, về mặt kỹ thuật thì không phải là sản phẩm giống nhau. 

Mô hình sáp nhập M&A kết hợp

Ví dụ: khi một doanh nghiệp sản xuất chăn ga gối nệm sáp nhập với một doanh nghiệp sản xuất giường, điều này sẽ được gọi là sáp nhập tập đoàn. Bởi đây là những sản phẩm bổ sung, thường được mua cùng nhau. Chúng sẽ tạo sự thuận lợi hơn trong lựa chọn của người tiêu dùng.

Quá trình hoạt động M&A như thế nào?

Quá trình từ khi chuẩn bị đến lúc hoàn tất một thương vụ M&A thường rất dài. Ngắn nhất cũng phải mất 6 tháng, còn dài cũng có thể lên tới vài năm. Quy trình M&A thường sẽ diễn ra theo trình tự sau đây:

1. Xây dựng chiến lược M&A, xác định những mục tiêu M&A tiềm năng.
2. Đo lường, đánh giá những mục tiêu đó.
3. Lập kế hoạch, lựa chọn phương án sáp nhập hay mua lại doanh nghiệp.
4. Phân tích và định giá doanh nghiệp mục tiêu.
5. Tiến hành đàm phán với các bên liên quan.
6. Làm rõ và thẩm định các thông tin.
7. Thực hiện việc mua bán/ sáp nhập M&A.
8. Hoàn thành đầy đủ các thủ tục M&A và nghĩa vụ tài chính.
9. Kết thúc việc mua bán/ sáp nhập.

Quá trình hoạt động M&A thường diễn ra theo một trình tự nhất định

Điểm danh 4 thương vụ m&a Vietnam lớn nhất

Tính từ giai đoạn 2009 – 2018, nước ta có đến 4.000 thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) với tổng giá trị lên đến 48,8 tỷ USD. Cùng điểm qua những thương vụ M&A tại Việt Nam “đình đám” nhất trong thời gian qua nhé!

ThaiBev và Sabeco – 2017

Năm 2017, ThaiBev – doanh nghiệp nước giải khát lớn nhất Thái Lan và là một trong những doanh nghiệp nước giải khát lớn nhất Đông Nam Á, đã thực hiện việc mua lại với tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (SABECO). Đây chính là thương vụ M&A lớn nhất từ trước đến nay của ngành bia Châu Á với giá trị 4,8 tỷ USD từ việc ThaiBev mua lại 53,59% cổ phần của Sabeco.

Thương vụ M&A giữa các doanh nghiệp lớn nhất thị trường là ThaiBev và Sabeco

Khi đó, “ông lớn” của Thái Lan đã chơi trội nhằm chiếm lĩnh thị trường bia rượu Việt Nam bởi SABECO chiếm tới 41% thị phần cả nước ta.

GIC Private Limited và Vinhomes – 2018

Năm 2018, GIC Private Limited – một quỹ đầu tư của Chính phủ Singapore đã hoàn thành thương vụ M&A với Vinhomes – thuộc tập đoàn Vingroup, với giá trị thương vụ M&A là 1,3 tỷ USD. 

Theo đó, GIC thực hiện đến 2 hình thức M&A bao gồm đầu tư mua cổ phần của Vinhomes và cung cấp một công cụ nợ cho Vinhomes (khoản cho vay) để thực hiện các dự án.

Thương vụ M&A giữa GIC Private Limited và Vinhomes

Central Group và Big C – 2016

Quý 2/ 2016, Central Group – Tập đoàn bán lẻ hàng đầu Thái Lan đã mua lại Big C với giá 1,14 tỷ USD nhằm thâu tóm thị phần mảng bán lẻ tại Việt Nam. Trước đó, tập đoàn này cũng đã mua lại tỷ lệ cổ phần chi phối Nguyễn Kim – doanh nghiệp phân phối hàng điện tử hàng đầu Việt Nam; sau đó Nguyễn Kim cũng chính thức mua lại Zalora Việt Nam.

Thương vụ M&A giữa Central Group và Big C

Sovico mua lại các khu resort 5 sao

Sau khi Furama được chuyển giao cho tập đoàn Sovico, hầu hết các khách sạn 5 sao của doanh nghiệp này từ Bắc đến Nam đều do các tập đoàn nước ngoài quản lý. Trong đó, Sovico được góp vốn bằng quyền sử dụng đất sẵn có. Doanh nghiệp này cũng đã thâu tóm thêm 2 khu nghỉ dưỡng: Ana Mandara và An Lâm Ninh Vân Bay tại Nha Trang.

Trên đây chính là toàn bộ thông tin về M&A mà chúng tôi đã sưu tầm được. Mong rằng qua bài viết này, quý độc giả đã có được những kiến thức thật bổ ích về các thương vụ M&A nhé!

Xem thêm:

• Phương pháp định giá nhà đất chính xác, hiệu quả.
• Định giá bất động sản là gì? Các phương pháp thẩm định giá chuẩn xác



☎ Hotline 24/7 : 0833 09 6666